Η ατμοσφαιρική ρύπανση στο τεράστιο τροπικό δάσος του Αμαζονίου — που συνήθως αποκαλείται «πνεύμονας της Γης» — είναι στην πραγματικότητα χειρότερη από ό,τι σε μερικές από τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου, σύμφωνα με νέα στοιχεία.
Οι 50 εκατομμύρια κάτοικοι του Αμαζονίου εκτίθενται σε υψηλότερα επίπεδα τοξικών μικροσωματιδίων PM2,5 από ό,τι οι κάτοικοι του Σάο Πάολο, του Πεκίνου ή του Λονδίνου, σύμφωνα με τα ευρήματα της Greenpeace International. Η αιτία της ρύπανσης είναι σε μεγάλο βαθμό οι πυρκαγιές που προκαλούνται σκόπιμα προκειμένου να εκκαθαριστούν δασικές εκτάσεις για κτηνοτροφική χρήση και δημιουργία βοσκοτόπων, αναφέρει ο Independent.
Η έκθεση σε PM2,5 – ένα μείγμα πολλών χημικών ουσιών που εκπέμπονται από το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο, το ξύλο, τις χωματερές, τις κατασκευές, τη γεωργική βιομηχανία, τις πυρκαγιές και τα ηφαίστεια – έχει συνδεθεί, μεταξύ άλλων, και με την άνοια.
Βραζιλιάνος στρατιώτης συμμετέχει στην κατάσβεση πυρκαγιάς στο δάσος του Αμαζονίου
AP Photo/Leo Correa
Τα μικροσωματίδια, που έχουν διάμετρο περίπου 30 φορές μικρότερη από αυτή μιας ανθρώπινης τρίχας, μπορούν να ταξιδέψουν εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα. Όταν εισπνέονται, μπορούν να εισέλθουν στους πνεύμονες και στην κυκλοφορία του αίματος, με αποτέλεσμα πρόωρο θάνατο, οξεία βρογχίτιδα και καρδιαγγειακές παθήσεις. Αυτές οι απειλές επηρεάζουν δυσανάλογα τα παιδιά, τα βρέφη, τα άτομα με άσθμα και τους ηλικιωμένους με χρόνια καρδιακή ή πνευμονική νόσο.
20 φορές πάνω από τα όρια του ΠΟΥ
Τα PM2,5 έχουν συνδεθεί με πνευμονικές και καρδιακές παθήσεις και δεκάδες χιλιάδες νοσηλείες και πρόωρους θανάτους σε ολόκληρη την περιοχή του Αμαζονίου, σύμφωνα με την Greenpeace, με τα επίπεδα στο Πόρτο Βέλιο και τη Λάμπρεα να καταγράφουν ημερήσιες μέσες τιμές που υπερβαίνουν κατά 20 φορές τα όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Και αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των πυρκαγιών μειώθηκε φέτος λόγω των καλύτερων καιρικών συνθηκών και των αυξημένων προληπτικών προσπαθειών της κυβέρνησης της Βραζιλίας.
Προβλήματα και για την πανίδα
Ο καπνός δεν απειλεί μόνο τις ανθρώπινες κοινότητες του Αμαζονίου, αλλά προκαλεί παρόμοια προβλήματα και στην πανίδα. Οι πυρκαγιές σκότωσαν εκατοντάδες ιαγουάρους σε μόλις τρία χρόνια, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2021. Μια ξεχωριστή μελέτη που δημοσιεύθηκε την ίδια χρονιά διαπίστωσε ότι το 93-95% των ειδών του Αμαζονίου είχαν υποστεί κάποιου είδους συνέπειες από τις πυρκαγιές.
Ένας υγιής Αμαζόνιος είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ισορροπίας του κλίματος της Γης, επειδή το δάσος λειτουργεί ως κρίσιμος απορροφητήρας άνθρακα — ένας απορροφητήρας που έχει εν μέρει αποτύχει, παράγοντας περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από ό,τι απορροφά.
